Trzy pojęcia – miłość, odwaga i Krzyż – o bogatej treści i głębokim znaczeniu, zestawione obok siebie i spięte jednym wspólnym słowem – nauka. Nie jest to składnia przypadkowa, ale świadomy wybór i akcent na najważniejsze wartości, ani przy tym odkrywcze ani nie nowe, lecz dobrze znane Polakom i ponadczasowe. Wszakże trzeba stale o nich przypominać i uczyć ich na nowo. Impulsem i zarazem uzasadnieniem do zgłębiania owych pojęć jest wydarzenie, które miało miejsce 40 lat temu w mało znanej miejscowości, a konkretnie obrona Krzyża przez uczniów Zespołu Szkół Rolniczych w Miętne.
To właśnie wówczas miała miejsce pierwsza lekcja odwagi i miłości do najważniejszego symbolu wiary chrześcijańskiej – Krzyża. Domagała się ona przypomnienia i konfrontacji z nową rzeczywistością społeczną i polityczną, aby „tu i teraz” uczyć postaw, w których autentyczne wartości, bohaterstwo, solidarność i poświęcenie były niegdyś czymś bardzo ważnym i dostępnym, a dziś trzeba „wydobywać” te wartości spod warstwy silnie promowanych i sprzecznych z nimi pseudowartości.
Aby na nowo doświadczyć zwycięskiej Mocy Chrystusowego Krzyża, zrodził się zamysł kontynuowania nauki o miłości, odwadze i Krzyżu. Zainspirowała ona do podjęcia wyzwania, w którym tytułowe pojęcia stały się wiodącym przesłaniem projektu realizowanego w ramach programu Społeczna odpowiedzialność nauki II ustanowionego przez Ministra Edukacji i Nauki. W takim duchu realizator tego projektu – Fundacja Angeli Terrae z siedzibą w Konstancinie-Jeziornej przy współpracy z Komitetem organizacyjnym i partnerami podjęła próbę odtworzenia klimatu sprzed lat, upamiętniając jubileusz 40-lecia zwycięskiej obrony Krzyża w ZSR Miętne, który przypadł w 2024 roku.
Dążąc do zapewnienia możliwie najszerszego kręgu odbiorców projektu, dobrano przystępną dla wszystkich formę widowiska, aby za pośrednictwem słowa, muzyki i tańca – przypomnieć i popularyzować historię związaną z wydarzeniem w Miętne.
Godne przypomnienia jest, że kontekst jubileuszowego wydarzenia przywodzi na myśl ciekawe spostrzeżenia. Historia dowodzi bowiem, że postawa obrońców Krzyża była nacechowana dużą odwagą, bowiem zatarg z ówczesnym aparatem państwowym i opór przeciw usunięciu Krzyża ze ścian szkoły nie był możliwy do przewidzenia w skutkach, które mogły okazać się dramatyczne dla obrońców. Manipulacje, prowokacje i próby zastraszenia nie osłabiły jednak entuzjazmu młodych ludzi broniących symbolu wiary chrześcijańskiej. Choć niczego oni nie kalkulowali i nie rezygnowali z wartości, których bronili, jednocześnie wykazali się wielką wytrwałością, rozwagą i wyczuciem potencjalnych skutków, nie dając się uwikłać w prowokowane sytuacje i tym samym oszczędzając ofiar w ludziach. Co więcej, ich wysiłki okazały się niedaremne, prowadząc ostatecznie do rezygnacji przez aparat państwowy ze swoich politycznych przekonań na rzecz pozostawienia Krzyża w szkole.
Na kanwie tych okoliczności „legalny” powrót Krzyża do szkoły w Miętne uznaje się w randze wydarzenia par excellence. Jego przypomnienie i upamiętnienie, nie jest zatem kwestią interesującą tylko uczestników tego wydarzenia, ale przede wszystkim znamiennym przesłaniem dla współczesnego społeczeństwa, szczególnie ludzi młodych, aby z niego czerpać siły i inspiracje do obrony ludzkiej godności oraz niepodważalnych i żywotnych wartości.
Jednym z istotnych elementów, stanowiących niejako preludium do widowiska wieńczącego główne działania w ramach projektu była konferencja pt. „Zwycięska obrony Krzyża w Miętnem w kontekście historii powszechnej.” Odbyła się ona w dniu 23 marca 2024 r. w Siedlcach, zyskując zainteresowanie kilkusetosobowej grupy osób.
Treść wygłoszonych wówczas referatów, a także efekt całorocznej pracy Katedry Katechetyki Szczegółowej i Współczesnych Form Przekazu Wiary KUL, w tym tematyczne referaty i przykładowe konspekty katechez, stanowią niewątpliwie bezcenne kompendium wiedzy na temat wydarzeń w Miętnem sprzed 40 laty. Publikacja naukowa o tytule tożsamym z projektem, pod redakcją ks. dr hab. A. Kicińskiego, prof. KUL, jest rzeczowym rezultatem całego zamysłu projektowego.
Fragmenty wywiadów świadków Zwycięskiej Obrony Krzyża, którzy wówczas należeli do grona uczniów ZSR w Miętne, a aktualnie realizują się w różnych rolach życiowych i zawodowych: deweloper, katechetka, żona, matka, doktor teologii, w randze dokumentu są dostępne:
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II – Popularyzacja nauki”
